खगेन्द्रसिंह धामी

सम्झन्छु बाउले खनेको मम्मीले रोप्दै गरेको
बाली सप्रियोस् भनी भगवान जप्दै गरेको
रोपेका खेतहरू हराभरा हुँदै गएपछि
बाली फुल्दै डिल माथि झुल्दै गएपछि
एकछिन
खुसीले झुलेका बालाहरु हेर्दै मुस्कुराई
आनन्द लिनुहुन्थ्यो बालाहरू सुमसुम्याई
ढुकुरहरूले ती बालाहरूमा ठुङ्दै गर्दा
मुसाहरूले ती बालाहरूमा टोक्दै गर्दा
मुटुमा
ठुगे जस्तै लामो सास फेरेर खेततिर जानुहुन्थ्यो
मेरो कर्म र भाग्य यस्तै हो भनी छाती पिट्नुहुन्थ्यो
सकि नसकी बचाउने प्रयासमा लागिरहनुहुन्थ्यो
नभोक ननिद्रा खेततिरै धाइरहनुहुन्थ्यो
तर
कडा सङ्घर्ष र मेहनतले बचाएका बालीहरू
आकाश गंगाले अचानक बजाएका तालीहरु
गर्जिन्छ आकाश फाल्दछ असिना र पानी
त्यसपछि त बन्द हुन्थे आँखाका नानी
घरमा
बाल बच्चा चिच्याइरहेको आवाज पनि नसुनिने
आकाशबाट असिना परेको पनि थाहा नहुने
बानी परेको थियो बा आमालाई त कठिन संघर्षमा
पुगेको हुन्थ्यो बेलाबेला मन र मुटुको धड्कन उत्कर्षमा
के गर्नु
बालबच्चाको मुखमा खुसियाली ल्याउन
आफ्नो जीवनस्तरमा परिवर्तन ल्याउन
कहिले प्रकृतिसँग कहिले छरछिमेकीसँग
सम्बन्ध र नाताहरु क्रमिक रूपमा गर्दै भङ्ग
रोकिएन
कहिल्यै कडा सङ्घर्षको यात्रा जीवनबाट
पुकार गरे भगवानलाई सधैं चोखो मनबाट
कहिले फाटेको लाउन कहिले ढिडो खान
कहिले माटोमा सुत्न कहिले बाटोमा सुत्न
कहिले
उहाँको आँसुले नुहाएर सफा हुन्थ्यो मुहार
अनि भन्नुहुन्थ्यो संघर्ष नै रहेछ जीवनको सार
सङ्घर्षको यात्रामा आफन्तहरू गुमाएर
सधैँ पसिना र आँसुको तलाउमा रमाएर
पनि
जीवनका बाँकी दिनहरू बिताउन बाध्य
घामका किरणसँगै आफूलाई जिताउन बाध्य
बालबच्चाको मुखमा खुसियाली हेर्न बाध्य
सधैँ सधैँ बालबच्चाको सामु आँसु लुकाउन बाध्य
तर
जिन्दगीले सङ्घर्षको नाममा चोट दिएर जाँदो रहेछ।
ओरालो लागेको मृगलाई त बाँच्छोले पनि खेद्दो रहेछ।
यही कुरो सिकाइ भएको छ उहाँको सङ्घर्षको यात्राबाट
अझै केही कुराहरू सिक्न बाँकी छन् देखिने जात्राबाट
बुझ्छु
जीवनका सङ्घर्ष र सम्बन्धहरू म पनि
ओठको हाँसो भित्री बन्धनहरु म पनि
दया र मायाका भावहरू पनि
जीवनका कयौँ स्वभावहरू पनि
अरे
न हेपियोस् चोखो मन र यो हृदयलाई
न रेटियोस् सपनाको त्यो संसारलाई
युद्धमा जाने रहर त अनगिन्ती छ
तर हतियारको हैन विचारको बिन्ती छ।
त्यो
संघर्षले मलाई थरीथरी सम्बन्ध सिकायो
केही न केही जीवनका सपनाहरू देखायो
माफ गर्नु
आमा सपनाहरू पूरा गर्न संघर्षरत छु म
सम्बन्धहरू जोगाउन प्रयत्नरत छु म
हजुरले देखाएको बाटोभन्दा बाहिर छैन
हजुरको विश्वासको घेरा भन्दा बाहिर छैन।
सलाम छ हजुरको संघर्षको खेतीप्रति
सलाम छ हजुरको संघर्षको खेतीप्रति।।।।।

(लेखक : टोखा नगरपालिकाका शिक्षा अधिकृत हुनुहुन्छ ।)